De bijeenkomst was zo mooi overenthousiast aangekondigd: We roepen alle geïnteresseerden, nieuwsgierigen, leden van groen-rode partijen, maar ook van andere stromingen, organisaties en sociale bewegingen op om op 11 okt. Om 20.00 uur te verzamelen in Bacchus aan de Gerberastraat. Onvermeld bleef de gastspreker: Suzanne Kröger, nummer 7 op de lijst van de PvdA, GL.
Echter, in Bacchus waren, behalve de lokaal bekende groen-rode leden, weinig politiek anders gekleurde geïnteresseerden te bespeuren. Dat drukte geenszins op de stemming en het humeur van de aanwezigen. Bij binnenkomst werd Suzanne met enthousiasme en applaus ontvangen. Op een vraag uit het publiek of ze niet liever naar Tivoli was afgereisd ivm het gesprek tussen Frans Timmermans en Bernie Sanders, reageerde ze met twinkelende ogen: Nee ik ben hier en we gaan er met elkaar iets leuks van maken.
Gezeten op een kruk naast Ronald Franssen luisterde ze naar de woorden waarmee hij haar introduceerde: “Ik reisde met mijn gezin de wereld rond om te werken aan duurzaamheid. Ik werkte namens Greenpeace aan het verduurzamen van internationale handel en de bescherming van biodiversiteit en het klimaat. Ik woonde jarenlang in Indonesië, waar ik hard geconfronteerd werd met de impact van de niet-duurzame wereldeconomie op mensen en natuur. De ontbossing, vervuiling en mensenrechtenschendingen maakten me extra strijdlustig.”
Klopt dat nog? “Ja, dat strijdlustige zeker. Voordat ik in de Tweede Kamer kwam, heb ik tien jaar voor Greenpeace gewerkt. In die tijd werkte ik vooral op de impact die Nederland als klein land heeft op zoveel delen van de wereld. De soja teelt in de Amazone, palmolie uit Indonesië, de houtkap in Congo. Dan zie je eigenlijk dat wij als Nederland, wij denken dat we zo klein zijn, zeggen dan ook wat doet het er toe wat Nederland doet. Maar onze impact is heel groot via al die handel, Nederland is de grootste importeur van soja, palmolie en cacao en de op één na grootste van hout- en rundproducten. Nederland gebruikt deze producten lang niet allemaal voor eigen consumptie: het grootste deel gaat na aankomst in de haven van Rotterdam weer naar het buitenland. Een onderwerp waar ik lang op gewerkt heb, nu in de Tweede Kamer niet meer, ik zit vooral op klimaat en energie. Helaas heb ik ook het luchtvaartdossier los moeten laten. We werken nu als één fractie en dan ga je de portefeuilles herverdelen. Nu heeft de PvdA het luchtvaartdossier.”
Als je nu kijkt naar de afgelopen 4 jaar, waar ben je boos over geworden?
Het toeslagenschandaal, als je die verhoren hoort, daar kan ik me echt woest om maken. Als je ziet dat er zulke heftige besluiten worden genomen, met zo’n impact op het leven van mensen, vanuit politieke motieven dat gedraai, ik vond dat vrij heftig om te zien bij de verhoren.
Hoe kijk jij naar de reactie van oud minister Kamp? Die het had over: Ja de ambtenaren zeiden wel dat dit de cijfers waren maar van horen zeggen zou het volgens hem toch anders zijn. Hoe kan dat?
Ik denk dat heel veel mensen in den Haag, ook Kamerleden en ministers, de leefwereld, de realiteit van wat jij besluit, het beleid wat jij maakt, wat dat doet voor mensen, dat is heel ver weg. En als jij dat niet echt doorvoelt, dan is het misschien ook wel makkelijk om dit soort besluiten te nemen. Je moet in contact blijven met mensen om wie het gaat. Die jongen van 21 die beschreef wat besluiten voor zijn jeugd betekend hadden, dat maakte echt indruk.
Wat is het leukste dat je heb meegemaakt?
Nou gisteren, hiermee doelend op dat de Tweede Kamer met grote meerderheid voor een motie had gestemd om een onderzoek te starten naar de afbouw van fossiele subsidies. Vrolijk gelach in de zaal.
Nee, wat heel leuk is, is het moment dat je eigenlijk merkt dat er een brede maatschappelijke beweging, dat hebben we gehad met Schiphol, met Lelystad Airport, hadden we gisteren met fossiele subsidies, dat je merkt ja langzaam steeds meer mensen worden actief, laten van zich horen, er komen rapporten, steeds meer kennis en op een gegeven moment bereikt het zo’n kantelpunt dat je echt merkt van ja en in de Kamer en daar buiten met z’n allen een bepaalde kant op duwt.
Hoe is dat proces van samengaan van PvdA en GroenLinks verlopen?
Dat is voor ons toch met hele rappe stappen gegaan. Ik denk dat het feit dat het Kabinet viel dat het duidelijk was van het is een keuze, of we gaan met één lijst de verkiezing in en knallen met één premierskandidaat of je blijft hangen. Zodra het congres dat besloten had is het snel gegaan. Tijd met elkaar doorbrengen, elkaar leren kennen en begrijpen, dat is ook met elkaar meters maken.
Vooral bij de laatste onderwerpen ontstond er echt een tweegesprek tussen zaal en Kamerlid. Er ontstond een soort van ‘jeugdherberg sfeer’, voeten op tafel en vrijuit praten van wat je er van vindt. Tijd voor Ronald Franzen om de onderwerpen te noemen die hij aan de ‘Bacchustafel’ aan Suzanne wilde voorleggen, hij noemde: Bestaanszekerheid, Het Klimaat, Wonen en als laatste Schiphol.
Bestaanszekerheid
Het woord van de campagne, dat voor mij betekent dat voor iedereen in Nederland de basis in orde is en dat de overheid een ieder dat kan bieden. Dat je geen zorgen hebt over de basis, dat je een huis hebt om in te wonen, kinderen naar school gaan met een ontbijt achter de kiezen en dat je je energierekening kan betalen.
NRC 8 september 2023: Paul Depla, schreef in 2017 dat de PvdA de spreekbuis moet zijn „voor de maatschappelijke beweging die de bestaanszekerheid in de huidige samenleving wil versterken”. Hij zag bestaanszekerheid als basisvoorwaarde om in vrijheid te kunnen leven. „In de geest van Den Uyl”.
Klimaat
“In het verkiezingsprogramma komt het woord energietransitie bijna niet meer voor, er wordt wel gesproken over een rechtvaardige duurzaamheidstransitie,” aldus Fransen
Een gevolg van de regelingen die er zijn is dat het risico er is van ooh we moeten dingen doen voor CO2, ooh we moeten allemaal dingen doen voor stikstof, ooh we moeten allemaal dingen doen want de waterkwaliteit is niet op orde, ooh we moeten allemaal dingen doen wat de natuur gaat beschermen, terwijl het eigenlijk allemaal crises zijn die draaien om hetzelfde nl. we hebben een economie en een manier van leven die niet past binnen de grenzen van de planeet.
Wonen
“We hadden vroeger het ministerie van Volkshuisvesting. Volgens mij is vooral de PvdA historisch gezien daar goed in geweest, denk bijvoorbeeld aan de arbeiderswoningen in de stijl van de Amsterdamse School in de tijd van de SDAP.” “Ja, de tijd van Wibaut antwoordde Suzanne, dat was mijn overgrootvader.” Wat, klonk het verbaasd en vrolijk tegelijkertijd. “Wat ik eigenlijk nog leuker vindt is dat zijn vrouw, één van de eerste voorvechtsters was van het vrouwenkiesrecht, actief in de eerste vrouwenbewegingen en haar portret hangt in de gang van de PvdA fractie.”
Terugkomend op de woningbouw, net als bij het vorige onderwerp klimaat, moet de regie terug naar de overheid, wonen is een grondrecht en niet iets wat je aan de markt zou moeten overlaten.
Schiphol
Het feit dat het Kabinet nu toch weer natuurvergunningen geeft tot 500.000, dat baart mij zorgen. “Er ging een golf van verontwaardiging door het land,” reageerde Fransen. “Ja het is gewoon absurd. Met Schiphol praat je in een cirkeltje, je denkt de hele tijd van ooh nou oké, waw waw waw, maar aan het eind word je toch weer geschiphold en dan zit je weer in dezelfde hoek.
Wanneer vanuit de zaal de oproep klinkt om de kiezers hoop te bieden, reageert Suzanne met “En energie, dat merk ik wel op een heleboel plekken in het land, het feit dat we samenwerken en het feit dat we met energie deze verkiezingen ingaan, dat doet de mensen goed.”
